Αν υπάρχει νόημα στη ζωή, υπάρχει και ελπίδα

Γράφει: Κατερίνα Τσεμπερλίδου

Αναδημοσίευση από το www.tsemperlidou.gr

Εκεί που νομίζαμε ότι μόνο τους φιλοσόφους απασχολεί το νόημα της ζωής, να!, που βρεθήκαμε καθημερινοί φιλόσοφοι σε αναζήτηση του δικού μας νοήματος. Η αναζήτηση του νοήματος της ζωής είναι προϋπόθεση για την ύπαρξη του καθένα μας.

Η απότομη «αλλαγή εποχής», επιβάλλει την ανασκόπηση μέσα μας.

Από την επιπόλαια, χαρούμενη, καταναλωτική εποχή που η προσοχή μας ήταν στραμμένη στις εξωτερικές αφορμές ευτυχίας, βρεθήκαμε βίαια σε μια «νέα εποχή περιορισμών», που επιβάλλει επανεξέταση των αξιών και αναζήτηση του τι υπάρχει μέσα μας.

Διάβασα σε ένα βιβλίο το εξής στοιχείο: κατά τη διάρκεια των πολέμων, σταματούν οι αυτοκτονίες. Όταν η ζωή σου απειλείται καθημερινά, όταν χάνεις αγαπημένα πρόσωπα, φίλους, συγγενείς, τα κεκτημένα σου, τότε, αντιλαμβάνεσαι καλύτερα το νόημα της ζωής. Την ουσία της ζωής και τίποτα άλλο.

Το να είσαι ζωντανός, αρτιμελής και να σηκώνεσαι από το κρεβάτι σου, χωρίς να έχεις πυροβοληθεί, είναι αξία. Τότε το καταλαβαίνεις.

Αυτή είναι μια ακραία περίπτωση, ο πόλεμος. Ευτυχώς, δεν έχουν αξιωθεί οι γενιές μας σε αυτή τη δυστυχία.

Όμως, και πάλι σε καιρό πολέμου, υπάρχουν άνθρωποι που επιβιώνουν και άλλοι που χάνουν το κουράγιο τους και αφήνονται να κυλήσουν προς το θάνατο. Ειδικά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αυτοί που είχαν ένα φάρο ελπίδας με δίψα μέσα τους να μείνουν ζωντανοί, τα κατάφεραν. Διάβασε το περίφημο βιβλίο «Man’s search for Meaning» του Victor Frankl που επέζησε από το Ολοκαύτωμα και βγήκε ζωντανός από το Άουσβιτς.

Δεν είναι τυχαίο, που το βιβλίο αυτό θεωρείται ένα από τα 10 βιβλία μεγάλης επιρροής στην Αμερική. Εκδόθηκε το 1946 στη Βιέννη, το 1959 στην Αμερική και έχει πουλήσει ως τώρα 10 εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί σε 24 γλώσσες.

Γιατί σας αναφέρω όλα αυτά; Γιατί όλα τα σοκ αφορούν ανθρώπους και οι αντιδράσεις τους είναι ίδιες, είτε είναι πόλεμος, είτε αιχμαλωσία, είτε πτώχευση, είτε πένθος:

1. Σοκ στην αρχική φάση
2. Απάθεια αφού συνηθίσεις την κατάσταση
3. Αντίδραση - από την πίκρα και την ψευδαίσθηση στην αληθινή ζωή

Ο Φρανκλ συμπεραίνει ότι το Νόημα της ζωής βρίσκεται σε κάθε στιγμή της ζωής: η Ζωή δε σταματά ποτέ να έχει νόημα, ακόμα κι όταν υποφέρεις. Ότι για κάθε έναν από εμάς που βρεθεί σε άθλιες συνθήκες, πάντα κάποιος θα βρεθεί να τον κοιτάξει, ένας φίλος, ένας σύντροφος, ένα μέλος της οικογένειας, ακόμα κι ο Θεός, που περιμένει να μην τον απογοητεύσεις.

Ο φυλακισμένος έχει ένα ισχυρό στοιχείο μέσα στην ψυχή του που τον κρατάει ζωντανό, την Ελπίδα για το Μέλλον. Αν ο φυλακισμένος χάσει την ελπίδα αυτή, τελείωσε.

Ζούμε στο Άουσβιτς; Όχι. Είμαστε κρατούμενοι σε στρατόπεδο συγκέντρωσης; Όχι. Έχουμε πόλεμο; Όχι. Υπάρχουν και χειρότερα από όσα τραβάμε σήμερα; Ναι.

Το θέμα είναι πώς μπορείς να βρεις Νόημα Ζωής στη μέση μιας εποχής όπου οι άνθρωποι υποφέρουν με ακραίο τρόπο.

Ο Φρανκλ σκεφτόταν τη γυναίκα του για να παίρνει κουράγιο. Συνειδητοποίησε ότι όσα έχουν γραφτεί και ειπωθεί για την Αγάπη είναι αλήθεια.

Ότι η Αγάπη είναι ο ύψιστος στόχος που μπορεί να εμπνεύσει έναν άνθρωπο. Ίσως λοιπόν η σωτηρία των ανθρώπων, το αποκούμπι τους, ο στόχος τους, η εσωτερική τους άγκυρα και άμυνα στους βίαιους καιρούς που ζούμε, να είναι μέσω της αγάπης.

Θα συμφωνήσω με τον Φρανκλ ότι γύρω μας υπάρχουν αξιοπρεπείς ή αναξιοπρεπείς άνθρωποι (όπως οι δεσμοφύλακές τους). Κάθε κοινωνία έχει στους κόλπους της και τις δύο κατηγορίες ανθρώπων. Και αυτούς που βοηθούν ή συνεργάζονται με τους άλλους αλλά και αυτούς που εκμεταλλεύονται ή βασανίζουν τους άλλους.

Πώς σταματάμε να παίρνουμε τη δυστυχία μας προσωπικά; Πώς απελευθερωνόμαστε από τον εφιάλτη που πιστεύουμε πώς ζούμε προσωρινά νομίζοντας πως είναι όνειρο αλλά θα περάσει;

Πώς μπορούμε να προσαρμοστούμε στη νέα βίαιη πραγματικότητα κρατώντας την ελπίδα μας για το μέλλον; Πώς μπορεί ο φόβος να αντικατασταθεί από πίστη;

Όλα τα σοκ στη ζωή περνάνε από τα στάδια της προσαρμογής. Δεν είναι εύκολη η προσαρμογή για κανέναν. Άλλοι καταλήγουν να προσαρμόζονται σταδιακά μετά

• Το σοκ
• Την άρνηση
• Το θυμό

Άλλοι αντιστέκονται στην βίαιη αλλαγή αρνούμενοι την προσαρμογή στην πραγματικότητα.

Μέρος της προσαρμογής είναι το να πιαστείς από μια ελπίδα. Είναι η αγάπη; Είναι το παιδί σου; Είναι ο Θεός σου; Είναι όσα θέλεις να προσφέρεις στην ανθρωπότητα σαν άνθρωπος; Είναι το καθήκον ή ο προορισμός σου που δεν έχει εκπληρωθεί, είναι η Γη μας, είναι οι επόμενες γενιές, είναι το χρέος σου στους προγόνους σου;

Είναι το δέσιμο με μια άλλη ψυχή, είναι η προσφορά στην οικογένεια ή στην κοινωνία που δεν έχει ολοκληρωθεί; Τι είναι αυτό που, τελικά, επιλέγεις εσύ να είναι το κίνητρό σου; Αυτό τελικά θα σε κρατήσει ζωντανό και θα σου δώσει δύναμη και ελπίδα να θέλεις να συνεχίσεις με ενθουσιασμό να ζεις!

Φωτό από: www.freedigitalphotos.net